Strona głównaPasjePiękno - jak go doświadczamy

Piękno - jak go doświadczamy

Czy doświadczenie piękna wymaga analiz? Czy zmysłowe przyjemności, takie jak jedzenie czy seks, mogą być piękne? Pytania tego rodzaju od dawna zajmują filozofów, a Immanuel Kant wysunął słynne twierdzenie, że piękno wymaga określonego myślenia, w przeciwieństwie do zmysłowej przyjemności, która - jak powiedział - nigdy nie może być uznana za piękną.
Piękno - jak go doświadczamy [fot. Peggy und Marco Lachmann-Anke from Pixabay]
Teraz badacze przeprowadzili serię eksperymentów psychologicznych i uważają, że Kant miał rację z jednej strony, ale mylił się z drugiej.

Jak pokazują odkrycia, że rozkojarzenie rzeczywiście umniejsza doświadczanie piękna. Innymi słowy, trzeba się zastanowić, aby doceniać estetykę pięknego obrazu. Z drugiej strony dowody przekonują, że zmysłowe również mogą być piękne.

- Odkrywamy, że , kiedy się pojawia, jest bardzo przyjemne i z kolei ta nasilona przyjemność jest piękna - mówi Denis Pelli z New York University. - Silna przyjemność i piękno wymagają myślenia - dodaje.
Aby przetestować filozoficzne teorie, kilkadziesiąt osób poproszono o określenie, ile przyjemności i piękna odczuwają, gdy widzą obraz, smakują cukierka lub dotykają miękkiego misia. Badacze pokazali każdemu uczestnikowi wiele różnych obrazów, jedne wyjątkowo piękne, inne przeciętnie ładne, a jeszcze inne - neutralne, np. krzesło w katalogu mebli. Następnie uczestnicy ocenili swoje wrażenia z obejrzenia każdego obiektu w czteropunktowej skali piękna.

W innym etapie tego samego eksperymentu uczestnicy powtórzyli zadanie, ale tym razem, gdy rozpraszało ich zadanie drugorzędne. Badani słyszeli serię liter i byli proszeni o naciśnięcie przycisku za każdym razem, gdy słyszeli tę samą literę, którą słyszeli dwie litery wcześniej.

Taka dystrakcja nie zmieniła doznań, jeśli chodzi o niepiękne przedmioty. Jednak nie pozwoliła doświadczać piękna - obraz uznany wcześniej za takowy, nie otrzymał już takiej oceny w sytuacji rozkojarzenia. Innymi słowy, Kant miał rację, piękno wymaga uwagi i myślenia.

Trudno jest jednak utrzymać ocenę Kanta, że zmysłowe przyjemności nigdy nie mogą być piękne. Około 30 procent uczestników stwierdziło, że na pewno doświadczyło piękna przy ssaniu cukierka lub dotykaniu miękkiego misia.

- Nasze odkrycia pokazują, że wiele innych rzeczy poza sztuką może być pięknych, nawet cukierki - mówią autorzy badań. - Są to ważne spostrzeżenia dla osób, które chcą tworzyć piękno, czyli artystów lub kuratorów muzeów. Warto wiedzieć, że nie należy np. rozpraszać ludzi w muzeach, jeśli się chce, aby odkryli piękno w sztuce - dodają uczeni.

Na podstawie:

Zobacz także

 

 

 

Skomentuj artykuł:

Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany: zaloguj się / zarejestruj się




Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.

Artykuły promowane

Najnowsze w dziale

Polecane na Facebooku

Najnowsze na forum

Warto zobaczyć

  • Pola Nadziei
  • Umierać po ludzku
  • Hospicja.pl
  • Uniwersytety Trzeciego Wieku
  • Oferty pracy