28-05-2023
zmień rozmiar tekstu
A+ A-
Starzenie się wiąże się z rozwojem osłabienia poznawczego. Na ile jednak możemy wytrenować nasz mózg, aby opóźniał ten proces? Zespół z Uniwersytetu Genewskiego odkrył, że słuchanie muzyki może wpłynąć na funkcje poznawcze zdrowych seniorów poprzez stymulację wytwarzania istoty szarej.
Monitorowano zdolności poznawcze stu emerytów, którzy nigdy wcześniej nie zajmowali się . Uczestnicy zostali zapisani na sześciomiesięczny trening gry na pianinie i program wiedzy o muzyce. Okazuje się, że to pomogło im lepiej kognitywnie funkcjonować.
Przez całe życie nasz mózg sam się przebudowuje. Jego morfologia i połączenia zmieniają się w zależności od środowiska i doświadczeń, na przykład kiedy uczymy się nowych umiejętności czy przezwyciężamy konsekwencje udaru mózgu. Jednak wraz z wiekiem ta „plastyczność" maleje. Zmniejsza się też ilość istoty szarej, w której znajdują się neurony, co określa się jako „atrofia mózgu".
Wraz z wiekiem słabną funkcje poznawcze. Pamięć robocza, będąca u podstaw wielu , jest jedną z najsilniej słabnących funkcji. Pamięć ta jest definiowana jako proces, w którym krótko przechowujemy i przetwarzamy informacje, by osiągnąć określony cel, taki jak zapamiętanie numeru telefonu na tyle długo, aby go zapisać czy przetłumaczyć zdanie z języka obcego.
Praktyka muzyczna i aktywne słuchanie mogą zapobiegać osłabieniu pamięci roboczej. Świadomy kontakt z muzyką sprzyjają plastyczności mózgu i wiążą się ze zwiększeniem objętości istoty szarej.
„Praktykowanie" muzyki i słuchanie muzyki
- Zaprosiliśmy do badań ludzi, których mózgi nie wykazywały jeszcze żadnych śladów plastyczności związanej z uczeniem się muzyki - mówi Damien Marie, współautor badań.
Uczestnicy zostali losowo przydzieleni do dwóch grup, jedna uczyła się gry na instrumencie, druga brała udział w lekcjach aktywnego słuchania, które koncentrowały się na rozpoznawaniu instrumentów i analizie właściwości stylów muzycznych. Zajęcia trwały godzinę. Uczestnicy obu grup byli zobowiązani do odrabiania zadań domowych przez pół godziny dziennie.
Pozytywne efekty
- Po sześciu miesiącach odnotowaliśmy efekty u obydwu grup. Neuroobrazowanie pokazało istotne zwiększenie istoty szarej w czterech obszarach mózgu odpowiadających za funkcje poznawcze u wszystkich uczestników, w tym w obszarach móżdżku zaangażowanych w roboczą. Wydajność tych funkcji zwiększyła się o 6 proc. i było to bezpośrednio skorelowane z plastycznością móżdżku - mówi Clara James, współautorka badania.
Jednak odkryto też, istniała pewna różnica między tymi dwiema grupami. U osób uczących się gry na pianinie objętość istoty szarej pozostała stabilna w pierwszorzędowej korze słuchowej - regionie kluczowym dla przetwarzania dźwięku, tymczasem w grupie aktywnego słuchania zmniejszyła się. Trudno jednak stwierdzić, że interwencje muzyczne odmładzają mózg, być może zapobiegają tylko w określonych regionach - mówi Damien Marie.
Wyniki pokazują, że praktykowanie i słuchanie muzyki sprzyja plastyczności mózgu i wsparciu rezerwy poznawczej. Eksperci uważają, że takie muzyczne interwencje mogą stać się stać elementem strategii na rzecz zdrowego starzenia się.
Na podstawie: